Resmi Gazete’de 30 Ekim 2024’te yayımlanan ve 1 Nisan 2025’te yürürlüğe giren yönetmelik, internet üzerinden yapılan alışverişlerde ürün güvenliğini ve şeffaflığı artırmayı hedefleyen kapsamlı bir düzenleme olacak.
Yeni Yönetmelik Neler Getiriyor?
Satıcılar İçin Daha Fazla Sorumluluk
Yönetmelik, internet üzerinden satış yapan tüm firmalara ürün güvenliği bilgilerini açık, anlaşılır ve Türkçe olarak sunma zorunluluğu getiriyor. Artık her ürün sayfasında şu bilgilerin yer alması gerekiyor:
- Üretici veya ithalatçının kimlik bilgileri,
- İletişim adresi,
- Ürünle ilgili güvenlik uyarıları ve gerekli işaretler.
Bu, tüketicilerin satın aldıkları ürünler hakkında daha bilinçli kararlar vermesini sağlayacak. Örneğin, bir ürünün güvenlik standartlarına uygun olup olmadığını anlamak için artık fiziki mağazadaki gibi etiket bilgilerine dijital ortamda da ulaşılabilecek.
Hızlı Denetim ve Müdahale
Ticaret Bakanlığı, ürün güvenliğini sağlamak için teknik denetim süreçlerini otomatikleştiriyor. Güvensiz veya uygun olmayan ürünler tespit edildiğinde, bu içeriklerin 24 saat içinde e-ticaret platformlarından kaldırılması zorunlu. Bu hızlı müdahale, hem tüketici güvenliğini artıracak hem de platformların proaktif bir rol üstlenmesini gerektirecek. Kaldırma işlemi gerçekleşmezse, ilgili ilana erişim engellenecek.
Temas Noktaları ile Doğrudan İletişim
Tüketiciler, ürünlerle ilgili soru sorma, şikâyet bildirme veya ihbarda bulunma gibi ihtiyaçlarını karşılamak için satıcıların ve platformların sunduğu sabit temas noktalarına erişebilecek. Bu kanallar, hızlı ve şeffaf geri dönüş sağlamakla yükümlü olacak. Böylece, alışveriş öncesi ve sonrası süreçlerde iletişim kopukluğu en aza indirilecek.
Yurtdışı Satışlara Temsilci Şartı
Yönetmeliğin en dikkat çekici maddelerinden biri, yurtdışından Türkiye’ye ürün satan firmalara yönelik. Bu firmalar artık Türkiye’de yerleşik bir temsilci bulundurmak zorunda. Temsilci şartını yerine getirmeyenler, Türkiye pazarına ürün sunamayacak. Bu kural, özellikle uluslararası e-ticaret sitelerinin Türkiye’deki faaliyetlerini düzenlemek ve tüketici haklarını korumak için getirildi. Detaylar, Ticaret Bakanlığı’nın resmi sitesinde (www.ticaret.gov.tr/duyurular) yayımlanan listelerle takip edilecek.
Ciddi Yaptırımlar
Yönetmeliğe uymayan satıcılar ve platformlar, 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu kapsamında ciddi yaptırımlarla karşılaşacak. Güvenlik ihlalleri, eksik etiketleme veya yanıltıcı açıklamalar gibi durumlarda idari para cezaları uygulanacak ve uygunsuz içeriklerin erişimi engellenecek. Bu, hem satıcıları hem de platformları daha sorumlu davranmaya itecek.
Platformlar İçin Teknik Dönüşüm
E-ticaret platformları, güvenlik kontrol modülleri entegre ederek ihlalleri otomatik olarak tespit etmek zorunda. Bu, altyapı yatırımlarını ve operasyonel süreçleri yeniden şekillendirecek bir zorunluluk. Denetim, dış kaynaklara bağlı kalmadan platformların kendi sistemleri üzerinden yürütülecek, bu da operasyonel yükü artıracak ama aynı zamanda güvenliği pekiştirecek.
Tüketici ve Sektör İçin Ne Anlama Geliyor?
Bu yönetmelik, tüketicilere daha güvenli ve şeffaf bir alışveriş deneyimi sunarken, satıcılar ve platformlar için uyum gerektiren bir dönüşüm başlatıyor. Tüketiciler, dijital pazarda fiziki mağazalardaki gibi ürün bilgilerine erişebilecek ve güvensiz ürünlere karşı daha iyi korunacak. Öte yandan, satıcılar ve platformlar, yeni kurallara adapte olmak için operasyonel ve teknik düzenlemeler yapmak durumunda kalacak.
Ticaret Bakanlığı, uygulamaya geçişi kolaylaştırmak için resmi sitesinde bir rehber doküman paylaştı. Sürecin ilk günlerinde, hem tüketiciler hem de satıcılar açısından pratikte nasıl işleyeceğine dair örnekler ortaya çıkacak. Özellikle yurtdışı satış yapan firmaların Türkiye’deki temsilcilerle nasıl bir iş birliği kuracağı ve platformların otomatik denetim sistemlerini ne kadar hızlı entegre edebileceği, önümüzdeki haftalarda dikkatle izlenecek.
Sonuç olarak, 1 Nisan 2025 itibarıyla başlayan bu düzenleme, Türkiye’de e-ticarette güvenliğin ve şeffaflığın ön planda olduğu bir dönemin kapısını aralıyor. Vatandaşların güvenli ürünlere erişimi, dijital altyapılarla desteklenerek daha sağlam bir zemine oturacak.
Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Yeni kurallar alışveriş alışkanlıklarınızı nasıl etkileyecek?
