Stanford Üniversitesi ve Arc Enstitüsü araştırmacıları, yapay zekayı kullanarak bakterileri öldürebilen 16 yeni virüs tasarladı. Bu gelişme, antibiyotik tedavilerinin geleceğini kökten değiştirebilecek bir adım olarak görülüyor — ancak aynı zamanda biyogüvenlik riski tartışmalarını da beraberinde getirdi.
💡 Tamamen Yapay Zeka ile Tasarlanan İlk Virüsler
Bilim insanları, Evo 1 ve Evo 2 adını verdikleri yapay zeka modellerini kullanarak bakteriyofaj (bakteri avcısı virüs) genomlarını sıfırdan oluşturdu. Bu, yapay zekanın ilk kez tam bir virüs genomu tasarladığı çalışma olarak tarihe geçti.
Araştırmacılar sistemi 2 milyondan fazla bakteriyofaj DNA’sı ile eğitti ve phiX174 adlı basit bir virüsün farklı varyantlarını sentezledi. Laboratuvarda test edilen 302 tasarımdan 16’sı, E. coli bakterilerini yok etmeyi başardı. Hatta bazı yapay virüsler, doğada bulunanlardan daha etkili sonuçlar verdi.
⚠️ Bilim Dünyasında Endişe
Her ne kadar bu buluş tıbbi tedavilerde yeni bir dönem başlatabilecek olsa da, bazı bilim insanları biyoetik ve güvenlik risklerine dikkat çekiyor.
Sentetik DNA teknolojisinin öncülerinden J. Craig Venter, “Bu kadar güçlü bir teknolojinin yanlış ellere geçmesi ciddi sonuçlar doğurabilir. Rastgele virüs geliştirme çalışmalarında çok dikkatli olunmalı.” dedi.
Araştırma ekibi ise sistemin eğitiminde insanları enfekte eden virüslerin kesinlikle yer almadığını vurguladı. Yine de uzmanlar, yapay zekanın kötüye kullanımıyla tehlikeli patojenlerin üretilebileceği uyarısında bulunuyor.
🧫 Antibiyotiklerin Sonu mu Geliyor?
Bu çalışma, özellikle antibiyotik direncine sahip bakterilerle mücadelede devrim yaratabilir.
Yapay zekayla geliştirilen bakteriyofajlar, klasik antibiyotiklerin etkisiz kaldığı durumlarda yeni nesil tedavi yöntemleri olarak kullanılabilir.
Deneylerde üretilen virüsler, üç farklı E. coli suşunda bakteriyel direnci hızla kırmayı başardı.
🔍 Bilimsel Referans
Araştırma sonuçları, The Astrophysical Journal Letters dergisinde yayımlandı ve sentetik biyoloji alanında “yeni bir çağın başlangıcı” olarak değerlendiriliyor.
#YapayZeka #BilimHaberleri #Stanford #AntibiyotikDirenci #AI #Teknoloji #Biyoteknoloji #Genetik #Bilim #SağlıkTeknolojisi
