Neden Kış Aylarında Daha Sık Nezle Oluyoruz? Bilim İnsanları Açıkladı
İSTANBUL – Kış aylarıyla birlikte artışa geçen nezle ve grip vakaları, uzun yıllardır soğuk havayla hastalık arasında doğrudan bir ilişki olup olmadığı sorusunu gündeme getiriyor. Çocukluğumuzdan bu yana sıkça duyduğumuz “üşütürsen hasta olursun” uyarısının bilimsel temeli ise sanılandan biraz daha karmaşık.
Uzmanlar, soğuk havanın doğrudan hastalık yapmadığını ancak bazı dolaylı etkilerle nezleye zemin hazırladığını belirtiyor.
Soğuk Hava Tek Başına Hastalık Nedeni Değil
Yapılan bilimsel araştırmalarda, soğuk ortamda bulunmanın tek başına nezleye yol açmadığı ortaya kondu. Yaklaşık 400 kişilik bir katılımcı grubunun 27, 16 ve -12 derece sıcaklıklardaki ortamlarda virüse maruz bırakıldığı deneyde, hastalık belirtileri görülme oranı ortam sıcaklığına göre büyük farklar göstermedi.
Ancak soğuk havanın vücudun savunma sistemleri üzerinde baskı kurduğu ve virüslerin daha kolay yayılmasına neden olan koşullar yarattığı tespit edildi.
Kuru ve Soğuk Hava Virüslerin İşini Kolaylaştırıyor
Kış aylarında düşen sıcaklıkla birlikte hava da kuruyor. Özellikle ısıtıcıların yoğun olarak kullanıldığı iç mekânlarda nem oranı daha da azalıyor. Bu durum, hasta bireylerden çıkan virüs yüklü damlacıkların havada daha uzun süre asılı kalmasına neden oluyor.
Normalde nemli havalarda yere düşen bu damlacıklar, kuru havada parçalanarak mikroskobik boyutlara iniyor ve havada çok daha uzun süre kalabiliyor. Böylece virüsler, solunum yoluyla başkalarına bulaşmak için daha fazla fırsat yakalıyor.
Burundaki Savunma Zayıflıyor
Vücudun dış dünyaya açılan ilk kapısı olan burun, bağışıklık sisteminin önemli bir parçası. Burnun içini kaplayan mukus tabakası, zararlı mikroorganizmalara karşı koruma sağlıyor. Ancak yapılan bir araştırmada, burun içi sıcaklığı 5 derece azaldığında bu savunma sisteminin zayıfladığı gözlemlendi.
Araştırmalara göre, soğuyan burun mukozasında bağışıklık hücrelerinin sayısı %42 oranında azalıyor. Ayrıca virüslere tutunarak onları etkisiz hâle getiren reseptörlerin sayısında da %77’ye varan bir düşüş yaşanıyor. Bu da burun yoluyla giren virüslerin daha kolay çoğalmasına neden oluyor.
Annelerin Uyarısı Bilimle Uyumlu Çıktı
Yıllar boyunca annelerimizin bizi uyardığı gibi, kışın sıkı giyinmek gerçekten de önemli bir korunma yöntemi olabilir. Soğuk havanın dolaylı etkileri göz önüne alındığında, nezle ve benzeri solunum yolu enfeksiyonlarına karşı alınabilecek en iyi önlemlerden biri vücut sıcaklığını korumak.
Özetle; soğuk hava virüs üretmiyor, ama virüslerin yayılmasını ve vücutta tutunmasını kolaylaştırıyor.
