Küresel ısınmanın yıkıcı etkilerine karşı verilen mücadelede en kritik eşik olan 1.5°C sınırı, bilim insanlarına göre tehlikeli biçimde yaklaşmış durumda. Uluslararası iklim uzmanlarının oluşturduğu yeni rapor, bu eşiğin yalnızca üç yıl içinde aşılabileceğini gösteriyor. Eğer karbon salımları mevcut hızında devam ederse, dünyanın karşı karşıya kalacağı etkiler geri döndürülemez bir seviyeye ulaşacak.
Paris Anlaşması Tehlikede: Karbon Bütçesi Hızla Tükeniyor
2015’te imzalanan Paris İklim Anlaşması ile küresel sıcaklık artışının 1.5°C ile sınırlandırılması hedeflenmişti. Ancak uzmanlara göre bu hedef, kömür, petrol ve gaz tüketimindeki artış nedeniyle ciddi risk altında. Rapora göre, 2020 yılında 500 milyar ton olan küresel karbon bütçesi, 2025’e girerken yalnızca 130 milyar ton seviyesine gerilemiş durumda. Güncel salım oranlarıyla bu bütçenin en geç üç yıl içinde tükenmesi bekleniyor.
İngiltere merkezli Leeds Üniversitesi’nden iklim bilimci Prof. Piers Forster, “Her şey yanlış yönde ilerliyor. Küresel sıcaklık artışı hızlanıyor, deniz seviyesi daha önce hiç olmadığı kadar yükseliyor. Bu, acil müdahale gerektiren bir kriz.” diyerek durumun ciddiyetini vurguladı.
Isınma Hız Rekoru Kırıyor: Denizler, Okyanuslar ve Yaşam Tehlikede
Son 10 yılda, dünya sisteminde biriken ekstra ısı, 1980’lere kıyasla iki katına çıkmış durumda. Bu enerjinin büyük kısmı okyanuslar tarafından emiliyor. Bu da, deniz yaşamının bozulmasına ve deniz seviyelerinin hızla yükselmesine neden oluyor. 1990’lardan bu yana deniz seviyesi artış hızı iki katına çıktı ve bu durum, özellikle kıyı şehirleri için büyük bir sel riski anlamına geliyor.
Ayrıca, sadece buzulların erimesi değil, okyanusların ısınarak genleşmesi de bu tehlikeli artışta büyük rol oynuyor. Bilim insanları, bu dinamiklerin daha sık ve daha yıkıcı kasırgalara, kuraklıklara ve gıda krizlerine yol açabileceği konusunda uyarıyor.
Umutsuzluk Yerine Eylem: Hâlâ Geç Kalınmış Değil
Imperial College London’dan Prof. Joeri Rogelj, “1.5°C sınırı aşılmış olsa bile, karbon salımlarını hızlı bir şekilde azaltmak hâlâ çok şeyi değiştirebilir. Her 0.1°C’lik fark, milyonlarca insanın yaşam koşullarını etkileyebilir” açıklamasında bulundu. Uzmanlar, mevcut emisyon artış oranının jeolojik kayıtlarda görülen en hızlı değişim olduğunu belirtiyor.
Diğer yandan rapor, temiz enerji yatırımlarının artmaya başladığını ve emisyon artış hızında yavaşlama işaretleri olduğunu da söylüyor. Ancak bu yeterli değil. Fosil yakıtlar hâlâ dünya enerji ihtiyacının yüzde 80’ini karşılıyor ve bu tablo değişmediği sürece 1.5°C hedefi sadece bir sembolden ibaret kalacak.
İklim krizi artık ertelenebilecek bir sorun olmaktan çıkmış durumda. Bilim dünyasının verdiği son uyarılar, karar vericilerin ve toplumların derhal harekete geçmesi gerektiğini açıkça ortaya koyuyor. Geriye dönüşü olmayan bir yola girmemek için, önümüzdeki üç yıl içinde atılacak adımlar hayati önemde.
Daha fazla güncel ve özgün haber için Sinetech.tr’yi takip etmeye devam edin.
