Ahşap kazıklar, geometrisi ve dayanıklılığıyla şehri yüzyıllardır ayakta tutuyor

Venedik, 1604 yıldır uçları toprağa çakılmış milyonlarca kısa ahşap kazık üzerine inşa edilmiş bir şehir. Bu kazıklar (karaçam, meşe, kızılağaç, çam, ladin ve karaağaç) taş saraylar ve yüksek çan kulelerini yüzyıllardır ayakta tutuyor. Modern betonarme ve çelik yapılara karşın, bu “ters orman” mühendislik harikası işlevini sürdürüyor.

ETH Üniversitesi’nden Prof. Alexander Puzrin, beton veya çelik kazıkların standart olarak 50 yıl dayanacak şekilde tasarlandığını belirtiyor. Oysa Venedik’in ahşap kazıkları 1.500 yıldan fazla süredir su ve toprak içinde dayanıklılığını koruyor.

Venedik’in kazık tekniği, geometrisi ve ölçeğiyle benzersiz. Örneğin, sadece Rialto Köprüsü’nün temelinde 14 bin kazık bulunuyor. San Marco Bazilikası altında ise 10 bin meşe ağacı yer alıyor. Kazıklar genellikle dış kenardan merkeze doğru spiral şeklinde çakılıyor, metrekareye dokuz kazık düşüyor ve üzerine ahşap kirişler yerleştirilerek taş yapılar örülüyor.

İtalya Ulusal Araştırma Konseyi’nden Nicola Macchioni, Venedik’in ormancılık ve ağaç yetiştirme uygulamalarını erken dönemde geliştirdiğini belirtiyor. Ahşap kazıklar, suyun ve anaerobik (oksijensiz) ortamın etkisiyle çürümeyerek şehri ayakta tutuyor.

ABD’den Prof. Thomas Leslie, kazıkların toprağı “sürtünme ile kavradığını” ve böylece binaların sabit kaldığını söylüyor. Bu yöntem, Romalı mühendisler ve Çin’deki bent kapıları gibi tarih boyunca farklı kültürlerde kullanılmıştır.

Venedik, ahşap kazıklar üzerine kurulmuş tek şehir değil; ancak sürtünme tekniğinin toplu olarak kullanıldığı ve bugün hâlâ ayakta kalan tek şehir olma özelliğiyle eşsiz bir mühendislik örneği olarak öne çıkıyor.

Ahşap gökdelenler ve modern ahşap yapı trendleri, Venedik’in binlerce yıllık tecrübesinden ilham alıyor. Ahşap, karbon tutan, biyolojik olarak parçalanabilir ve esnek bir malzeme olarak depreme karşı dayanıklılığıyla öne çıkıyor.

#Venedik #AhşapKazık #MühendislikHarikası #Tarih #KültürelMiras #Jeoteknik #Mimarlık #SuÜstüŞehir #AhşapGökdelen #ETHÜniversitesi